Ukończył szkołę średnią u wybitnej pedagog – prof. Doroty Obijalskiej. Jest absolwentem Akademii Muzycznej w Katowicach w klasie skrzypiec jazzowych oraz kompozycji i aranżacji. Był stypendystą Universität für Musik und darstellende Kunst w Grazu oraz New York Jazz Academy. Doktorant na Akademii Muzycznej w Bydgoszczy w klasie skrzypiec prof. Pawła Radzińskiego.

Współpracował z czołowymi polskimi i zagranicznymi muzykami. Występował w większości krajów Europy, USA i Chinach grając m.in. na:

• EFG London Jazz Festival 2014
• II Międzynarodowym Festiwalu Skrzypiec w Toruniu 2016
• XXVI Vilnus Jazz Festival
• Delemont Jazz Days 2013
• Northeast Jazz Festival 2014
• VII Letnia Akademia Jazzu
• I Śląski Festiwal Jazzowy
• Handelsbeurs Festival 2013, Ghent
• Art Rock Festival 2014, Würzburg
• Bydgoska Akademia Jazzu (edycje: I, II, III, V)
• V Drums Foozje
• IV Festiwal Chrześcijańskie Granie
• V Lubuski Festiwal Muzyczny
• X Międzynarodowy Easy Jazz Festival
• X Mózg Festiwal w Bydgoszczy
• 27th Leeds International Film Festival
• VI International Festival of the Aegean
• XVIII Międzynarodowy Festiwal Muzyki Chrześcijańskiej w Gniewie
• Gdyńskie Impresje Muzyczne 2013
• Rzeka Muzyki 2014, Bydgoszcz

Występy z udziałem Macieja Afanasjewa były transmitowane przez TVP 2 („Kocham to co lubię” Wojciecha Manna), 3 program PR (koncert i nagranie płyty Basi Raduszkiwicz „Dzika róża” w studiu im. Agnieszki Osieckiej), Český Rozhlas, Magyar Televízió oraz TVP Katowice („Fajfy z jazzem” i „Rondo sztuki”).

Jest zdobywcą drugiej nagrody na Ogólnopolskim Konkursie Młodych Muzyków w Bydgoszczy 2001 oraz wyróżnienia na Ogólnopolskim Konkursie Jazzowym w Elblągu 2001. Wraz z big bandem Akademii Muzycznej w Bydgoszczy zdobył drugą nagrodę na XVII Big Band Festiwal w Nowym Tomyślu. Jest laureatem 1. i 2. nagrody na Konkursie Kompozytorskim w Poznaniu organizowanym przez Polski Związek Chórów i Orkiestr Macierz. W 2013 z zespołem Kanaan zdobył pierwsze miejsce oraz nagrodę publiczności na III Festiwalu Chrześcijańskie Granie.

Kompozycja Macieja Afanasjewa To co najlepsze była wykonywana podczas The New York Wind Band Festival w Carnegie Hall w 2011 roku. Aranżował m.in. dla Basi Włodarskiej i kwartetu Anova, zespołu U Studni, Happy Big Bandu (Zbigniew Wodecki, Krystyna Prońko, Ewa Bem, Robert Janowski, Andrzej Piaseczny i inni). Jest autorem muzyki wykonywanej podczas obchodów X Dnia Papieskiego w Bydgoszczy.

Wykłada na Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Prowadził prowadził klasę skrzypiec oraz big band podczas XLI Międzynarodowych Warsztatów Jazzowych w Chodzieży. Maciej Afanasjew jest autorem „Pasaży jazzowych na skrzypce” oraz „Quo Vadis” (transkrypcje utworów Zbigniewa Seiferta) wydanych przez Wydawnictwo Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.